ავტომობილის შასის ძირითად კომპონენტებს წარმოადგენს ბორბლები და ძარასთან დაკავშირებული საკიდარი. ავტომობილის კორპუსზე და მასში მყოფ მგზავრებზე ზემოქმედების შესამცირებლად შასში არის ელასტიური ელემენტები, როგორიცაა საბურავები, ზამბარები და ა.შ. მოძრაობის დროს რხევების შესამცირებლად გამოიყენება ამორტიზატორები. ერთი სიტყვით შასი შექმნილია იმისთვის, რომ ავტომობილმა გზებზე უსაფრთხოდ, კონტროლისა და კომფორტის შესაბამისი დონით იმოძრაოს.
მანქანის სავალი ნაწილის დაზიანება გზის უხარისხობამ, ან დაუცველმა მართვამ შეიძლება გამოიწვიოს. გაუმართაობა შესაძლოა გამოჩნდეს ნაწილების ცვეთის, მოულოდნელი ავარიის ან შეჯახების შედეგად. თუ ამჩნევთ, რომ:
- მართვა გაუარესდა;
- მანქანა გვერდით იწევს;
- შეინიშნება რხევა, ჩავარდნა ან არასათანადო შემობრუნება;
- გარე ხმები;
ამ სიმპტომების გამოჩენისთანავე დროა შასის მდგომარეობა გამოცდილ მექანიკოსს შეამოწმებინოთ. რაც უფრო ადრე გააკეთებთ ამას, მით უფრო შეამცირებთ უბედური შემთხვევის ან ავტომობილის სერიოზული დაზიანების რისკს. დაიწყეთ უმარტივესი ნაბიჯით და დარწმუნდით, რომ თითოეული ღერძის მარჯვენა და მარცხენა მხარეს ერთი და იგივე საბურავია, ასევე შეამოწმეთ საბურავის წნევაც.
როგორ ამოვიცნოთ შასთან დაკავშირებული პრობლემები?
მანქანის სავალ ნაწილთან დაკავშირებული რამოდენიმე სიმპტომი შასის გაუმართაობაზე მიგანიშნებთ. ყურადღებით გაეცანით თითოეულ მათგანს, რათა მექანიკოსის მომსახურება დროულად მიიღოთ:
- მართვის დროს ავტომობილი გამუდმებით ერთი მიმართულებით მიდის
თუ მანქანა მოძრაობს მარცხნივ ან მარჯვნივ დარწმუნდით, რომ საბურავებში წნევა თანაბარია, ამის შემდგომ დაარეგულირეთ ბორბლების განლაგების კუთხეები. თუ ამ მიმართულებით ყველაფერი რიგზეა, მაშინ შესაძლოა დარღვეული იყოს წინა და უკანა ღერძების პარალელურობა, ზამბარების სიმტკიცე, ასევე დაწყებული იყოს საკიდარის და საბურავების ცვეთა და სხვა.
- რხევა მოხვევის/დამუხრუჭების დროს
ამ პრობლემის ძირითადი მიზეზი შეიძლება გახდეს დაზიანებული ზამბარა ან ამორტიზატორი. ასევე მსგავსი სიმპტომი ჩნდება მაშინ, თუ ზამბარებს აქვთ არასაკმარისი ელასტიურობა. მაღალი სიჩქარით მართვისას შესაძლოა მოხდეს ავტომობილის გზიდან გადახვევა და სხვა.
- საბურავების არათანაბარი ცვეთა
საბურავების შემოწმება ხშირად მარტივად ავლენს შასთან დაკავშირებულ პრობლემებს. დიაგნოსტირება აუცილებელია მოძრაობის დაწყების და მისი დასრულების შემდგომ. ნებისმიერი დაზიანებისას შესაძლოა იგრძნობოდეს ვიბრაციები და ხმაური ცუდ გზებზე მართვისას. ასევე მანქანის ცხვირის წინ გადახრა დამუხრუჭების დროს.
სავალ ნაწილთან დაკავშირებულ პრობლემებს მიეკუთვნება:
- გაუმართავი ამორტიზატორები;
- გარე ხმები;
- ხმაური/კაკუნი;
- გატეხილი ზამბარა;
- ბერკეტის ბლოკების ცვეთა;
- გატეხილი/არასწორად დამაგრებული ბორბლების საკისრები;
- არათანაბარი წნევა საბურავებში;
- ბორბლის დისკების დეფორმირება;
- შეზეთვის ნაკლებობა;
მსგავსი პრობლემები შესაძლოა მართვის უხეშმა სტილმაც გამოიწვიოს (მაგ. მაღალი სიჩქარით შესვლა მოსახვევებში). ეს ნიშნავს მკვეთრ ვერტიკალურ ზემოქმედებას საკიდარზე იმ მომენტში, როცა მისი ელასტიური ელემენტები შეკუმშულია. ზამბარები ვერ შთანთქავენ დარტყმას, რის შედეგადაც საკიდარი შესაძლოა სერიოზულად დაზიანდეს. ასეთ პრობლემას საკმაოდ დიდი ხმაურის დონე ახასიათებს. ამასთან, შესაძლოა ზამბარა ან ამორტიზატორი გატყდეს, საბურავები დაზიანდეს და დისკები დეფორმირდეს.
ავარიის შემდეგ შესაძლოა ავტომობილი ისევ მოძრაობდეს მაგრამ სავალი ნაწილის გამართვის გარეშე მისი ტარება სახიფათო და არაკომფორტული იქნება. ასეთი ფაქტის არსებობისას უმჯობესია სავალი ნაწილის ხელოსანი დროულად გამოიძახოთ.
სავალი ნაწილის დიაგნოსტიკა- რას მოიცავს ის?
სავალ ნაწილთან დაკავშირებული პრობლემების იდენტიფიცირება მისი ელემენტების საფუძვლიანი დიაგნოსტიკით არის შესაძლებელი. ამისთვის აუცილებელია მიმართოთ გამოცდილ მექანიკოსს, რათა თვითნებურად შასი არ დააზიანოთ.
ავტომობილის წინა საკიდარი პირველია, რომელიც არახელსაყრელი გზის პირობებში პირველ დარტყმებს შთანთქავს. აქედან გამომდინარე, მისი შემოწმება პირველ ეტაპზე აუცილებელია. ამის შემდგომ, შეამოწმეთ ამორტიზატორები. თუ შენიშნავთ ზეთის საფარს ეს შეშფოთების მიზეზს არ გაძლევთ, თუმცა თუ სახეზეა ზეთის ლაქები, მაშინ ამორტიზატორი გაუმართავია ან მალე გამოვა მწყობრიდან.
დიაგნოსტიკის პროცესში შეამოწმეთ ზამბარები (შესაძლო ნაპრალები და ბზარები). საჭის დატრიალებისას თუ გესმით ხმაური მაშინ ბორბლის საკისარი შესაცვლელია. თუ ხმაური არ ისმის, მაშინ ხელით შეეხეთ ზამბარას. თუ ვიბრაციის არსებობას იგრძნობთ ბორბლის ტრიალისას, მაშინ საკისარს ხარვეზები აქვს და გამართულად ვეღარ იმუშავებს. დიაგნოსტიკის პროცესში უნდა შემოწმდეს დაკიდების ელემენტების დამაგრება და საჭიროების შემთხვევაში ჭანჭიკები ძლიერად უნდა მოარგოთ.
რატომ უნდა მიმართოთ სავალი ნაწილის ხელოსანს დროულად?
მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენს ქვეყანაში უამრავი ავტომობილი იყიდება, გზების მდგომარეობა და აგრესიული მართვის სტილი მოსალოდნელ ეფექტს არ გაძლევთ. შესაბამისად, შასთან დაკავშირებული პრობლემები არცთუ ისე იშვიათია. სიტუაციას ართულებს ავტომექანიკოსების დაბალი კვალიფიკაცია, რაც ავტომობილის გადაადგილებაზე უარყოფითად აისახება.
თუ ავტომობილის სავალ ნაწილთან დაკავშირებული პრობლემების თავიდან არიდება გსურთ პირველ რიგში ყურადღება მიაქციეთ მართვის სტილს და მოერიდეთ დაზიანებულ გზებზე გადაადგილებას. ამასთან, გეგმიური ტექნიკური მომსახურების მიღება აუცილებელია და
სანდო სპეციალისტის პოვნა servisebi.ge-ის საშუალებით გამარტივებულია. პლატფორმაზე ქვეყნის წამყვანი მექანიკოსების ერთიანი ბაზაა წარმოდგენილი, სადაც გამოცდილ ოსტატს რამოდენიმე წუთში შეარჩევთ და სასურველ მისამართზე გამოიძახებთ.
გავრცელებული ტერმინები და მათი განმარტებები
ხადავიკი - სავალი ნაწილის ხელოსანი
ხადავოი - სავალი ნაწილი
გაშლიფოვკება - მოხეხვა
აპორნები - სამუხრუჭე დისკები
პადუშკები - ჰაერის ბალიშები
ჟიტკოსტი -სამუხრუჭე სითხე