თანამედროვე მკითხველი სულ უფრო მომთხოვნი ხდება თარგმნილი ლიტერატურის ხარისხის მიმართ,რაც განპირობებულია რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტორით:
პირველ რიგში, გაიზარდა იმ მკითხველთა რიცხვი, რომლებიც ფლობენ უცხო ენებს და შეუძლიათ თარგმანი შეადარონ ორიგინალ ტექსტებს.
მკითხველს სურს, რომ თარგმნილი ტექსტი არა მხოლოდ შინაარსობრივად იყოს ზუსტი, არამედ შეინარჩუნოს ავტორისეული სტილი, ინტონაცია და ის უნიკალური ატმოსფერო, რაც ორიგინალში იგრძნობა.
გარდა ამისა, სოციალური მედიისა და ლიტერატურული პლატფორმების განვითარებამ საშუალება მისცა მკითხველებს, აქტიურად განიხილონ და გააანალიზონ თარგმნილი ლიტერატურა.
დღევანდელი მკითხველი აღარ არის პასიური მომხმარებელი - ის აქტიურად მონაწილეობს ლიტერატურულ პროცესში და გააჩნია საკუთარი პოზიცია თარგმანის ხარისხთან დაკავშირებით.
მკითხველს სურს, საკუთარ ენაზე წაიკითხოს ისეთივე მაღალი ხარისხის ტექსტი, როგორიც მსოფლიო ბესტსელერები და კლასიკური ნაწარმოებებია.
თუმცა ეს არ ეხება მხოლოდ მხატვრულ ლიტერატურას, ხარისხიანი თარგმანის მოთხოვნილება აქვთ სამეცნიერო, საგანმანათლებლო და პროფესიული ლიტერატურის მკითხველებსაც, სწორედ ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია ნებისმიერი თარგმანი შესრულდეს პროფესიონალი მთარგმნელის მიერ.
განვიხილოთ ის კრიტერიუმები, რასაც კვალიფიციური მთარგმნელი უნდა აკმაყოფილებდეს.
- ენების ცოდნა - მთარგმნელი სრულყოფილად უნდა ფლობდეს, როგორც წყარო, ისე სამიზნე ენებს, თუმცა მხოლოდ ენების ცოდნა არ არის საკმარისი, გადათარგმნა ლინგვისტურ ინტუიციასაც მოითხოვს, რაც გულისხმობს ტექსტის არა სიტყვა-სიტყვით თარგმნას, არამედ მის შინაარსობრივ გაგებას და შეგრძნებას.
- კულტურის ცოდნა - მთარგმნელი კარგად უნდა იცნობდეს არა მხოლოდ იმ ქვეყნის ლიტერატურას, საიდანაც თარგმნის, არამედ მის ისტორიას, ტრადიციებს, სოციალურ-კულტურულ კონტექსტს. ეს ცოდნა აუცილებელია იმისთვის, რომ სწორად გაიგოს და გადმოსცეს ტექსტში არსებული კულტურული ნიუანსები, ალუზიები და ქვეტექსტები.
- პასუხისმგებლობის გრძნობა და ანალიტიკური აზროვნება - მთარგმნელს უნდა შეეძლოს ტექსტის სიღრმისეული ანალიზი, მისი სტრუქტურის გააზრება და ავტორის ჩანაფიქრის წვდომა, რაც მოითხოვს კრიტიკული აზროვნების უნარს და ლოგიკურ მსჯელობას. პროფესიული ეთიკის მაღალ სტანდარტებში მოიაზრება პასუხისმგებლობის გრძნობა, როგორც ავტორის, ისე მკითხველის წინაშე. კონფიდენციალობისა და ვადების დაცვა, საავტორო უფლებების საკითხები.
- პრაქტიკული გამოცდილება და პორტფოლიო - სასურველია, მთარგმნელს ჰქონდეს რამდენიმე წლიანი გამოცდილება მაინც და მრავალფეროვანი პორტფოლიო. რაც პოტენციურ დამკვეთს დაეხმარება, ნახოს მისი წინა ნამუშევრები, შეაფასოს და გარკვეული წარმოდგენა შეიქმნას, თუ რას უნდა ელოდეს მთარგმნელისგან.
- ხელოვნურ ინტელექტთან და თანამედროვე ტექნოლოგიებთან მუშაობა - თანამედროვე მთარგმნელისთვის აუცილებელი თუ არა, სასურველი მახასიათებელია ტექნიკური უნარ-ჩვევების ფლობა. მთარგმნელმა სასურველია იცოდეს თარგმანის თანამედროვე ტექნოლოგიების (CAT ინსტრუმენტები) გამოყენება, შეეძლოს ტერმინოლოგიურ ბაზებთან მუშაობა და ფლობდეს პროექტის მართვის უნარებს.
საყურადღებოა პიროვნული თვისებებიც, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია:
- შრომისმოყვარეობა და მოთმინება
- დეტალებზე ყურადღების გამახვილების უნარი
- კრეატიულობა და მოქნილი აზროვნება
- მუდმივი პროფესიული განვითარებისკენ სწრაფვა
- სტრესის მართვის უნარი
რომ შევაჯამოთ, სრულყოფილი ტექსტის თარგმანი და სწორი თარგმნა დამოკიდებულია, როგორც მთარგმნელის ლინგვისტურ კომპეტენციაზე, ასევე მის უნარზე შეაღწიოს ტექსტის სიღრმეებში, გაიგოს და გადმოსცეს ავტორის ჩანაფიქრი, ემოცია და სტილი.
თანამედროვე მთარგმნელი უნდა იყოს არა მხოლოდ ენების სპეციალისტი, არამედ კულტურის მედიატორი, რომელიც აკავშირებს განსხვავებულ საზოგადოებებს, ტრადიციებსა და მსოფლმხედველობებს.
სწორედ ამიტომ, ჩვენი ვებგვერდი
servisebi.ge ერთ სივრცეში გთავაზობთ
საუკეთესო სპეციალისტების შეთავაზებებს, თქვენს მოთხოვნებსა და საჭიროებებზე მორგებული პირობებით.